Tiêu chí đánh giá bản dịch
15/04/2017 12:04
Kỹ năng & Tips
Như thế nào là một bản dịch tốt khi mà đúng nghĩa, đủ nội dung là chưa đủ
- Một bản dịch tốt phải truyền tải tất cả các ý tưởng của văn bản gốc cũng như các đặc điểm cấu trúc và văn hóa của văn bản gốc. Massoud (1988) đặt ra các tiêu chí cho một bản dịch tốt như sau:
- Một bản dịch tốt là một bản dịch dễ hiểu.
- Một bản dịch tốt là một bản dịch gãy gọn và lưu loát
- Một bản dịch tốt là một bản dịch sử dụng các cụm từ phổ biến hoặc thành ngữ.
- Một bản dịch tốt truyền đạt, đến mức độ nào đó, sự tinh tế của văn bản gốc.
- Một bản dịch tốt có khả năng phân biệt ngôn từ ẩn dụ và ngôn ngữ văn chương.
- Một bản dịch tốt là một bản dịch có thể dựng lại bối cảnh văn hóa/lịch sử của văn bản gốc.
- Một bản dịch tốt dịch rõ ràng những chữ viết tắt, và các từ, cụm từ phiếm chỉ, bài hát, vần điệu.
- Một bản dịch tốt là bản dịch truyền tải càng nhiều càng tốt ý nghĩa của văn bản gốc.
- Chuyên gia nghiên cứu ngôn ngữ El Shafey lại đưa ra các tiêu chí khác cho một bản dịch tốt, bao gồm ba nguyên tắc chính:
- Kiến thức về ngữ pháp của ngôn ngữ nguồn cộng với kiến thức về từ vựng, cũng như sự hiểu biết tốt về văn bản cần dịch.
- Khả năng của người dịch trong việc chuyển thể văn bản cần dịch (văn bản ngôn ngữ nguồn) sang ngôn ngữ đích.
- Bản dịch cần nắm bắt được phong cách hoặc văn phong của văn bản gốc, bản dịch cần truyền tải được thông điệp của văn bản cần dịch
Tiêu chí "TÍN - ĐẠT -NHÃ"
- TÍN (FAITHFULNESS): trung thành với nguyên bản
- ĐẠT (ACCURACY): đạt được sự chính xác
- NHÃ (GOOD FORM): diễn đạt sang ngôn ngữ thứ hai thanh thoát, tự nhiên như người bản xứ
Một bản dịch tốt phải trung thành với nội dung và phong cách của nguyên bản, đồng thời đọc lên phải nghe thông suốt tự nhiên. Nếu bản dịch sai với ý tưởng của nguyên bản thì dù lối hành văn trau chuốt đến mấy cũng bằng vô dụng; ngược lại, lối hành văn cứng nhắc, cố trung thành với nguyên bản đến mức đọc lên nghe ngô nghê cũng không được gọi là bản dịch hay được.