Không như toán học hay khoa học, dịch thuật không phân chia đúng sai mà cần xem xét về sự tinh tế và các sắc thái khác nhau. Với cùng một đoạn văn, hai biên dịch viên sẽ đưa ra sản phẩm khác nhau mà đều chính xác. Tương tự vậy, với cùng một khái niệm “dịch thuật sáng tạo”, hai bài báo trên HI-COM Asia và Wolfestone UK lại quan sát trên hai khía cạnh hoàn toàn khác nhau.

Dịch thuật sáng tạo (Trancreation) là sự kết hợp và kế thừa của hai từ: dịch thuật (Translation) và sáng tạo (Recreation). Cả hai khái niệm Dịch thuật sáng tạo (Transcreation) và Biên dịch viên sáng tạo (Transcreatio) đều hoàn toàn không có trên từ điển Cambridge và Oxford, do đó chưa hề sở hữu cho mình một định nghĩa thống nhất. Điều này dẫn đến việc hai bài báo của HI-COM Asia, đại diện cho phương đông, và Wolfestone UK, đại diện cho phương tây, đã diễn đạt dịch thuật sáng tạo theo hai phương thức khác nhau rất thú vị!

HI-COM Asia với quan điểm phương đông lại xem xét dịch thuật sáng tạo dựa trên khái niệm và ý tưởng của văn bản gốc. Biên dịch viên trước hết phải hiểu về những gì tài liệu cần dịch muốn truyền tải, từ đó được quyền hoàn toàn tự do thay đổi bất kỳ cách diễn đạt nào trong quá trình biên dịch nếu muốn. Sự sáng tạo trong sản phẩm dịch sẽ hoàn toàn đầy bất ngờ khi đôi cánh của biên dịch viên được thỏa sức vẫy vùng.

Bên cạnh đó, Wolfestone UK với quan điểm phương tây tập trung nhiều hơn về lợi ích kinh tế của dịch thuật sáng tạo. Quan điểm của Wolfestone ví dịch thuật sáng tạo tương tự, nhưng có nhiều ưu điểm hơn, so với khái niệm địa phương hóa. Điều này có nghĩa là dịch thuật sáng tạo tập trung vào đối tượng đích, sao cho sản phẩm dịch lan tỏa tới nhiều người nhất. Sự sáng tạo của văn bản dịch phải tạo ra được một ảnh hưởng rung động như những gì văn bản gốc đã đạt được.

Nói đi thì cũng phải nói lại, cho dù định nghĩa theo khía cạnh nào, tất cả đều đồng ý rằng biên dịch sáng tạo chính là nghệ thuật đích thực, là khi biên dịch viên tung đôi cánh trắng thể hiện đẳng cấp của mình để sản phẩm dịch rõ ràng và đầy thu hút đối với người đọc.

Các bạn hãy thoải mái chia sẻ bất cứ ý kiến hay kỷ niệm nào của mình đối với biên dịch nói chung và biên dịch sáng tạo nói riêng nhé!