Thứ ba vừa qua, Facebook đã công bố đồng tiền điện tử Libra, dự kiến chính thức đi vào giao dịch năm 2020, cho phép hàng tỉ người dùng khắp toàn cầu sử dụng và thực hiện giao dịch tài chính trực tuyến.

Libra  có nguy cơ sẽ thay đổi hệ thống ngân hàng toàn cầu và đang trở thành mục tiêu bị giám sát, trong bối cảnh Facebook đang phải đối mặt với quy định và các biện pháp chống độc quyền.

Tạm gác lại câu hỏi về các quy định, liệu đến bao giờ ta có thể chính thức sử dụng đồng Libra?

Cùng tìm hiểu một số thông tin cơ bản về Libra.

Libra là gì?

Facebook tuyên bố rằng Libra là “hạ tầng tài chính tiền tệ toàn cầu”. Nói cách khác, Libra là tài sản điện tử được phát triển bởi Facebook và hoạt động dựa trên một phiên bản  blockchain được chính Facebook triển khai.

Nguồn gốc của cái tên Libra?

Tên gọi Libra được bắt nguồn từ một đơn vị đo lường cân nặng của La Mã. Theo đó, cách viết tắt Ib cho đơn vị pound được lấy từ Libra và ký hiệu đồng bảng Anh £ chính là chữ L trong từ Libra nhưng được cách điệu. Ngoài ra cái tên này trong tiếng Pháp mang nghĩa “tự do”, đem lại cảm giác tự do tài chính cho người sử dụng.

(Nguồn ảnh: Mashable)

Libra và Calibra

Libra là tên gọi tắt của cả ba cụm từ: Libra Blockchain, Libra Association và đồng Libra. 

Libra Association (Hiệp hội Libra) là một tổ chức không vì lợi nhuận có trụ sở tại Geneva, Thụy Sĩ với nhiệm vụ quản lý Libra. 

Libra Blockchain là một phiên bản blockchain, được phát triển chủ yếu để hỗ trợ tiền điện tử Libra, nhưng phiên bản này cũng có thể cho phép người dùng xây dựng hợp đồng thông minh, giống như Ethereum.

Đồng Libra là một loại tiền điện tử đặc biệt, là một “đồng tiền ổn định”, giá trị của đồng Libra ổn định và ít biến động vì được gắn với tài sản thực, ví dụ như USD. Đồng Libra được đảm bảo bởi tiền định danh hoặc các khoản tương đương, được quản lý bởi các cá nhân được Hiệp hội Libra bầu ra.

Cuối cùng, Calibra là một ví điện tử cho phép người dùng nhận và gửi tiền Libra. Khác với ba dự án trên, Calibra được phát triển và duy trì hoạt động bởi Facebook, trong tương lai Calibra sẽ được tích hợp với WhatsApp và Messenger. 

Tại sao Facebook cho ra mắt loại tiền điện tử mới?

Facebook tuyên bố rằng họ muốn tiếp cận tới 1,7 tỉ người không có tài khoản ngân hàng trên toàn thế giới.

Facebook có khả năng vấp phải những rào cản pháp lý và những mối lo ngại về chống độc quyền, đặc biệt vào thời điểm nhiều nhà quản lý muốn thoát khỏi Facebook  nhưng chưa có dự luật nào được đưa ra.  Trước đó, vào tháng 5, các thành viên của Thượng viện Hoa Kỳ đã viết thư cho CEO Mark Zuckerberg để yêu cầu làm rõ về những lo ngại về quyền riêng tư.

Ai quản lý Libra?

Đồng Libra được quản lý bởi một nhóm các công ty được gọi là “Hiệp hội Libra”. Hiệp hội Libra được mô tả là một tổ chức độc lập, không vì lợi nhuận có trụ sở tại Thụy Sĩ. Hiệp hội có hai chức năng chính: xác thực giao dịch trên Libra Blockchain và quản lý dự trữ Libra.

Hiệp hội Libra sẽ do Hội đồng Hiệp hội Libra quản lý, bao gồm các đại diện từ các bên thành viên của tổ chức. Hội đồng sẽ bỏ phiếu để đưa ra quyết định về chính sách và hoạt động.

Facebook tuyên bố rằng mặc dù họ thành lập Hiệp hội Libra và phát triển Libra Blockchain nhưng một khi Libra chính thức đi vào giao dịch năm 2020, công ty sẽ rút khỏi vị trí lãnh đạo và tất cả các thành viên trong tổ chức đều bình đẳng trong vai trò quản lý Libra.

Công ty nào đóng góp ít nhất 10 triệu USD sẽ được coi là thành viên sáng lập của Hiệp hội Libra. Danh sách các thành viên sáng lập bao gồm các công ty công nghệ như PayPal, Ebay, Spotify, Uber và Lyft, các tổ chức tài chính như Andreessen Horowitz, Thrive Capital, Visa và Mastercard.

Ảnh 2: Các đối tác tham gia Hiệp hội Libra.

(Nguồn ảnh: Techcrunch)

Làm thế nào để sở hữu đồng Libra?

Facebook chưa đưa ra thông tin chi tiết về việc sở hữu đồng Libra, nhưng những dấu hiệu đã cho thấy đây sẽ là phương thức hỗn hợp. Sự hiện diện của các tổ chức thanh toán truyền thống như Visa và MasterCard trong danh sách những người sáng lập cho thấy họ sẽ hoàn toàn hài lòng khi người dùng sở hữu Libra.

Facebook cũng có khả năng thực hiện “viện trợ” bằng cách phát hành một lượng nhỏ tiền miễn phí để có thể khởi động hệ sinh thái. Đây là hành động cần thiết để đạt được mục đích, chính là đem dịch vụ tài chính tới những người không có tài khoản ngân hàng.

Cuối cùng, những người dùng đó sẽ có nguồn thu nhập Libra tin cậy hơn là chỉ nhận từ Facebook. Về lâu dài, ta có thể kì vọng một số thành viên sáng lập Libra sẽ trả một phần hoặc toàn bộ lương cho nhân viên bằng Libra.

Sử dụng như thế nào?

Khi đồng Libra chính thức đi vào giao dịch, người dùng có thể tải ví điện tử Calibra và thực hiện giao dịch trên điện thoại.  Calibra sẽ là một ứng dụng riêng hoặc được tích hợp với ứng dụng Messenger và WhatsApp.

Hiện vẫn chưa có thông tin cụ thể về việc Libra sẽ có mặt ở quốc gia nào đầu tiên. Facebook cho biết “gần như tất cả mọi người” trên thế giới sở hữu điện thoại di động đều có thể tải ứng dụng Calibra.

Đồng Libra mua được những gì?

Facebook sẽ triển khai ví điện tử Calibra, cho phép người dùng thực hiện giao dịch gửi và nhận tiền.

Ngoài giao dịch trên ứng dụng, Facebook còn muốn các doanh nghiệp sử dụng cho hoạt động giao dịch hàng ngày.

Hai hãng Uber và Lyft đã sớm đầu tư vào dự án này. Mặc dù hai công ty chưa đưa ra lời bình luận chính thức nhưng qua động thái trên ra có thể thấy người dùng có thể sử dụng Libra để thanh toán dịch vụ.

Sử dụng Libra có an toàn không?

Vẫn còn đó những lo ngại về vấn đề bảo mật khi sử dụng ứng dụng tài chính do Facebook điều hành. Công ty tuyên bố rằng họ sẽ sử dụng công nghệ để ngăn chặn hành vi lừa đảo hoặc rửa tiền.

“Chúng tôi sẽ sử dụng tất cả các quy trình xác minh và chống lừa đảo tương tự như hệ thống ngân hàng và thẻ tín dụng sử dụng. Chúng tôi còn có các hệ thống tự động sẽ chủ động giám sát để bảo vệ và ngăn chặn các hành vi lừa đảo”

Facebook cũng tuyên bố rằng họ sẽ có “hỗ trợ trực tuyến”, giúp hỗ trợ người dùng mất tài khoản và trong trường hợp người dùng bị lừa đảo, Facebook sẽ bồi thường.

Hệ thống Libra Blockchain của Facebook sẽ được xây dựng trên mã nguồn mở, cho phép công đồng các nhà lập trình viên và nghiên cứu theo dõi các lỗi thiết kế và bảo mật. Ngoài ra công ty sẽ triển khai chương trình “tìm lỗi nhận quà” để khuyến khích các chuyên gia bảo mật chỉ ra các lỗ hổng trong nền tảng.

Facebook thu lời như thế nào?

Facebook cho biết Libra sẽ được duy trì thông qua việc thu một khoản phí nhỏ cho mỗi giao dịch trên blockchain. Phần lớn khoản phí như vậy sẽ được chuyển đến cho nhà cung cấp, họ có thể tự chịu phí hoặc chuyển lại cho người dùng.

Facebook có bán thông tin giao dịch của người dùng cho các công ty quảng cáo không?

Facebook tuyên bố họ sẽ tách dữ liệu giao dịch tài chính ở Libra riêng biệt đối với hồ sơ quảng cáo của người dùng.  Giống như những mạng lưới tiền điện tử khác, hệ thống blockchain cho phép người dùng sử dụng một hoặc nhiều địa chỉ mà không liên kết với danh tính thực của họ. Facebook cho biết “Thông tin tài khoản và dữ liệu giao dịch của khách hàng sử dụng Calibra sẽ không được sử dụng để cải thiện việc nhắm mục tiêu quảng cáo trên Facebook”.