Trong thị trường dịch thuật ngày càng cạnh tranh gay gắt như hiện nay, các biên dịch sẽ luôn cần phải nỗ lực cố gắng và trau dồi các kỹ năng cần thiết để có thể trở nên giỏi và chuyên nghiệp hơn. Thấu hiểu được vấn đề đó, hôm nay Sao Khuê sẽ chia sẻ cho các bạn một số cách để trở thành một biên dịch chuyên nghiệp nhé!

Làm sao để trở thành một biên dịch chuyên nghiệp

1. Phát triển những kỹ năng cần thiết

Không có con đường nào là trải đầy hoa hồng cả, muốn là một biên dịch chuyên nghiệp, khác biệt so với các biên dịch khác, bản thân người biên dịch cần phải luyện tập và trau dồi rất nhiều, tiêu biểu là một số kỹ năng sau:

1.1. Kỹ năng ngôn ngữ

Kỹ năng đầu tiên cũng là nền tảng quan trọng nhất mà các biên dịch cần phải trau dồi và cải thiện từng ngày là kỹ năng ngôn ngữ. Nếu bạn thông thạo nhiều ngôn ngữ thì đó là một lợi thế lớn cho bạn. Tuy nhiên, yêu cầu tối thiểu nếu bạn muốn phát triển sâu trong ngành biên dịch là phải thông thạo ngôn ngữ nguồn và ngôn ngữ đích.

Ví dụ cụ thể như, bạn là người Việt biên dịch tài liệu từ Việt sang Anh thì bạn đã có sự am hiểu về ngôn ngữ nguồn, đạt trình độ cao. Điều bạn cần làm là cố gắng học và trau dồi vốn liếng, sự hiểu biết của mình về ngôn ngữ đích để có thể trở nên tự nhiên và “bản xứ” nhất. 

Nâng cao kỹ năng ngôn ngữ 

Vậy nên, để có thể trở thành một biên dịch chuyên nghiệp, bạn phải có khả năng viết rất tốt và hiểu được văn bản gốc, có khả năng làm từ vựng và ngữ pháp, sử dụng tốt các thành ngữ để diễn tả mọi thứ một cách chính xác. Bên cạnh đó, bạn cũng nên có khả năng làm chủ ngôn ngữ mục tiêu và hiểu biết tốt về các phương ngữ, dấu chấm câu, ngữ pháp, tiên đề, tiếng lóng, biến thể, phong cách, biệt ngữ và từ lưỡng tính.

1.2. Kỹ năng tin học 

Trong thời đại hiện nay, hầu hết công việc văn phòng nào cũng yêu cầu nhân viên thành thạo các kỹ năng tin học cơ bản và nghề biên dịch cũng không ngoại lệ. Nếu bạn thành thạo việc sử dụng một số phần mềm văn phòng như MS Office, MS Excel, MS PowerPoint và cả Photoshop, InDesign thì bạn sẽ có lợi thế hơn rất nhiều vì bạn sẽ rất cần chúng trong công việc.

Thành thạo các kỹ năng tin học cơ bản

Ngoài các ứng dụng nêu trên, bạn cũng cần phải biết cách sử dụng các công cụ CAT (phần mềm hỗ trợ dịch thuật). Biết HTML cũng là một lợi thế nhưng cũng không phải là một yêu cầu.

Hơn nữa, bạn cũng cần rèn luyện kỹ năng đánh máy thật tốt để có thể giải quyết những văn bản dài hoặc tiết kiệm thời gian hơn. Tốc độ đánh máy cũng cần cải thiện trên mức trung bình và có độ chính xác cao vì điều này rất cần thiết cho biên dịch viên!

1.3. Tư duy kinh doanh 

Biên dịch được ví như nghề “bán con chữ”, vậy nên nếu bạn muốn bán được giá cao, bạn cần có một đầu óc kinh doanh tốt. Cụ thể, nếu như bạn muốn định hướng bản thân trở thành một biên dịch làm việc tự do, bạn cần có một số sự nhạy bén về kinh doanh. 

Bạn nên có một số kiến ​​thức về tiếp thị và bán hàng để có thể xây dựng một mạng lưới, nhận biết và nhận được dự án dịch thuật. Bạn phải phát triển bền vững vì sẽ có sự cạnh tranh gay gắt giữa các biên dịch tự do khác. 

Kỹ năng kinh doanh sẽ là chìa khóa mở ra rất nhiều hợp đồng cũng như cơ hội mới cho các bạn. Vậy nên, nếu bạn là người có tư duy tốt về kinh doanh, bạn sẽ nhanh chóng có được một mức thù lao phù hợp, thậm chí là “hậu hĩnh” cho bản thân mình đấy!

1.4. Kỹ năng “show off” bản thân 

Một sự thật là mặc dù bạn có khả năng ngoại ngữ “siêu khủng” hay đã có nhiều kinh nghiệm trong nghề nhưng nếu bạn không chăm chút cho profile của mình trên các nền tảng xã hội như Facebook, Zalo, LinkedIn,...thì các khách hàng hay đối tác cũng không thể biết đến và ghé thăm tới bạn.

Tiếp thị bản thân là điều quan trọng nếu bạn quyết định tự do hoặc thậm chí nếu bạn đang tìm kiếm việc làm với tư cách là một biên dịch. Tìm kiếm các công ty dịch thuật, tổ chức, cơ quan chính phủ...có thể tìm kiếm các biên dịch.

Vậy nên, bạn có thể tạo website, viết blog và gia nhập các nhóm biên dịch trên Facebook để bắt đầu xây dựng mạng lưới của mình. Bạn cũng cần chú ý đến việc thiết lập mức giá cạnh tranh cho các loại công việc dịch khác nhau.

1.5. Các kỹ năng khác

Ngoài các kỹ năng trên thì các biên dịch chuyên nghiệp cũng cần tuân thủ một số quy tắc “bất di bất dịch” sau như tôn trọng deadline, đúng giờ, giữ thái độ niềm nở, tôn trọng khách hàng, đối tác và đáp ứng nhu cầu của họ, vv.

Trong bài viết này, Sao Khuê đã mách cho các bạn những kỹ năng cần thiết để có thể trở thành biên dịch chuyên nghiệp. Không có con đường nào là trải đầy hoa hồng cả, có áp lực mới tạo ra kim cương, chính vì vậy Sao Khuê hy vọng rằng các bạn sẽ luôn giữ vững sự nhiệt huyết, thăng hoa với nghề và rèn giũa nó thật tốt để trở thành phiên bản tốt nhất của bản thân nhé!

Tham khảo WORKSHOP SKETA TALK SỐ 3: "BẬT MÍ KỸ NĂNG XỬ LÝ TÌNH HUỐNG CỦA PHIÊN DỊCH"